Kenniscongres 'Experiment Groningen: Inzicht en impact'
Dé uitdaging van Noord-Nederland: de versterking en het schadeherstel van duizenden panden. De aanleiding is ongekend: aardbevingen en bodemdaling door gaswinning uit het grootste gasveld van Europa. Bewoners kampen al jaren ongevraagd met de negatieve gevolgen. Nog nooit kende Nederland een opgave met dergelijke (internationale) belangen en omvang. Tal van organisaties en regelingen schoten uit de grond en de regio werd opgedeeld in batches en pilots. De aanpak heeft veel weg van een experiment: het blijft pionieren en aanpassen. Elke keer met de hoop dat het nu goed komt.
Op donderdag 13 oktober 2022 hielden Kennisplatform BuildinG en Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen het Kenniscongres ‘Experiment Groningen: Inzicht en impact’. Het doel? Informeren, netwerken en hierbij de technische en maatschappelijke kanten van het gaswinningsdossier samenbrengen.
Tijdens de plenaire opening ging Rika Pot (Voormalig burgemeester aardbevingsgebied) in gesprek met Regina Bouius-Riemersma (Algemeen directeur Nationaal Coördinator Groningen), Suzan Wierenga (Directeur KUUB) en Merel Jonkheid (Woordvoerder Groninger Bodem Beweging). Er werd gesproken over veiligheid, impact, bouw, de toekomst van de regio en het eisenpakket dat is opgehaald tijdens de themabijeenkomsten in de regio door Respect voor Groningen.
Vervolgens startte het keuzeprogramma bestaande uit zes sessies. Na een muzikale afsluiting van het Kenniscongres door Erwin de Vries volgde een borrel.
Sessie 1: Sociaal emotionele ondersteuning
-
Jodi Kremer (Aardbevingscoach WIJ Groningen)
-
Melanie Postma (Aardbevingscoach WIJ Groningen)
-
Harrie Bols (Geestelijk verzorger aardbevingsgebied)
-
Sanne van Neijenhof (Geestelijk verzorger aardbevingsgebied)
-
Nienke Busscher (Coördinator Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen)
In deze sessie maakten we inzichtelijk wat er allemaal wordt aangeboden voor bewoners op het gebied van sociaal emotionele ondersteuning. Geestelijk verzorgers Harrie Bols en Sanne van Neijenhof en aardbevingscoaches Jodi Kremer en Melanie Postma vertelden over hun werk in het gaswinningsgebied en hoe ze je als bewoner kunnen helpen.
Sessie 2: Participatie en zeggenschap
-
Marije van den Berg (Onderzoeker en adviseur democratische kwaliteit)
-
Derwin Schorren (Nieuwe Gronden, oprichter Bewonersadviesraad NCG)
-
Babet Kanis (Onderzoeker Gronings Perspectief)
Derwin Schorren (Oprichter Bewonersadviesraad NCG) vertelde over de nieuw opgezette bewonersadviesraad van de NCG. Hij lichtte toe wat de rol is van deze groep, wat ze gaan doen en hoe ze verbeteringen binnen het versterkingsproces willen bewerkstelligen. Marije van den Berg (Onderzoeker en adviseur democratische kwaliteit) reflecteerde op ons huidige democratische bestel en het belang van, - en randvoorwaarden voor bewonersparticipatie.
Sessie 3: Geopolitiek en (politieke) spanningen
-
Wendelmoet Boersema (Slavist en journalist, auteur Gronings Goud)
-
Sam Gerrits (Aardwetenschapper en journalist, auteur De aarde en het Gas)
-
Tom Postmes (Wetenschappelijk directeur Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen)
Wendelmoet Boersema (Slavist en journalist) besprak het ontstaan van de geopolitieke betrekkingen met Rusland door het Gronings gas en de huidige geopolitieke spanningen door de oorlog in Oekraïne. Wat voor invloed hebben deze spanningen op de energiemarkt en op Groningen? Sam Gerrits (Aardwetenschapper en journalist) gaf een toelichting op zijn boek De Aarde en het Gas waarin hij beschrijft hoe het komt dat het Groningenveld feitelijk boven de wet staat.
Sessie 4: Verduurzamen van Groningse huizen
-
Johan Duut (Directeur Warmte Transitiecentrum Groningen)
-
Hanneke Pot (Docent & onderzoeker medische antropologie/toegepaste psychologie Hanzehogeschool Groningen)
Veel bewoners zijn genoodzaakt hun woning te versterken en kunnen in dit proces mogelijk verduurzamen. Dit is een complex traject waarin allerlei keuzes gemaakt moeten worden. Het is belangrijk om te weten wat de mogelijkheden zijn en welke maatregelen het meest efficiënt zijn (comfort en kosten). In deze sessie deelde Johan Duut (Directeur Warmte Transitiecentrum Groningen) en een ervaringsdeskundige de verschillende mogelijkheden en uitdagingen.
Sessie 5: Veiligheidsbeoordeling volgens de typologie aanpak
-
Ilze van Oost (Senior adviseur Typologie & Innovatie NCG)
-
Joram Nauta (Senior projectmanager TNO)
Nationaal Coördinator Groningen beoordeelt via een eenvoudigere methode of een gebouw voldoet aan de veiligheidsnorm. Deze methode, de Typologieaanpak, werd door TNO ontwikkeld. In deze sessie legde Ilze van Oost (Senior adviseur Typologie & Innovatie NCG) uit hoe de aanpak werkt en waar deze op is gebaseerd.
Sessie 6: Voortgang onderzoek naar schade
-
Jan Rots (Hoogleraar bouwmechanica Technische Universiteit Delft)
-
Jelle Pama (Programmaleider Kennisplatform BuildinG)
Om het verloop van schades beter te kunnen begrijpen wordt onderzoek gedaan met laboratoriumproeven, modellen en veldmetingen. Wat is bv. de invloed van meerdere bevingen, of van een combinatie van bevingen en bodemdaling op mijnbouwschade? Het onderzoek verschaft geleidelijk meer inzicht. Recente voortgang werd door Jan Rots (Hoogleraar bouwmechanica Technische Universiteit Delft) besproken.