Onderzoek 'Bewonersperspectief in de versterking’
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) willen participatie in de versterkingsoperatie naar een hoger niveau tillen. BZK heeft het Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen gevraagd hierover te adviseren. Om tot een gedragen en degelijk advies te komen, heeft het Kennisplatform in opdracht van BZK een kortlopend onderzoeksproject uitgevoerd.
BZK en het Kennisplatform formuleerden gezamenlijk het doel van de opdracht: in kaart brengen hoe het bewonersperspectief al betrokken wordt in de versterking én hoe dit beter kan. De opzet van het onderzoek, de onderzoeksvragen en de gekozen denkrichtingen stelde het Kennisplatform onafhankelijk van BZK vast. Ook de resultaten (bevindingen, analyses en adviezen) kwamen onafhankelijk tot stand.
De opdracht hebben we opgedeeld in drie delen: (i) een verkenning van wensen en behoeften onder invloedrijke actoren; (ii) een inventarisatie van bestaande werkwijzen; (iii) een ExpertiseLab voor het ontwikkelen van gedegen advies.
Tijdlijn en werkwijze
In juni 2021 voerden we de eerste gesprekken in het kader van de verkenning en de inventarisatie. Begin september 2021 maakten we op basis van onze eerste indrukken een tussenrapport dat we deelden met BZK en het ExpertiseLab. In september en oktober 2021 volgde een tweede ronde gesprekken. In totaal interviewden we voor de verkenning en de inventarisatie 28 personen.
De tien experts van het ExpertiseLab kwamen in juli 2021 voor het eerst bij elkaar. Het ExpertiseLab kwam in totaal drie keer bijeen: één keer online en twee keer in het dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde. Tussentijds vonden enkele ontmoetingen tussen de experts plaats. Dit leidde tot een eindverslag met een aantal conclusies een aanbevelingen voor een vervolg.
Op 12 november deelden we een conceptversie van ons eindrapport met BZK en informeerden we de gesprekspartners uit de verkenning en de inventarisatie over onze belangrijke bevindingen en adviezen. Op 14 december stuurden we het definitieve eindrapport naar BZK. Op 7 maart bood de staatssecretaris het rapport aan de Tweede Kamer aan. Op 22 maart werd het rapport in de Tweede Kamer besproken.
Eindrapportage ‘Perspectief van bewoners in de versterking’
Het eindrapport aangeboden aan het ministerie van BZK bestaat uit verschillende delen. Onderaan deze pagina kunt u het gehele rapport downloaden. Ook zijn de verschillende delen van het rapport los te downloaden. We lichten hier kort toe om welke stukken het gaat.
Advies Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen: het verbeteren van participatie van bewoners in het gaswinningsgebied.
Ons advies kwam tot stand op basis van een analyse van gevoerde gesprekken. Eerst analyseerden we de stand van zaken, de belangrijkste belemmeringen en de wensen en behoeften van de verschillende actoren. Op basis van onze analyse formuleerden we enkele adviezen: hoe zou een verbeteringsslag gemaakt kunnen worden met betrekking tot bewonersparticipatie in de versterkingsopgave?
Verkenning
Voor de verkenning heeft het Kennisplatform Leefbaar en Kansrijk Groningen (deels samen met BZK) gesprekken gevoerd met instanties en actoren die invloed hebben op besluitvorming over en uitvoering van bewonersparticipatie. We spraken actoren bij verschillende lagen van de overheid (Rijk, provincie en gemeenten) en bij verschillende instanties en maatschappelijke organisaties. Aan bod kwamen onder andere de visie van de gesprekspartner op participatie en de belemmeringen, wensen en behoeften die zij zagen met betrekking tot participatie in de versterkingsopgave.
Inventarisatie
De inventarisatie geeft een overzicht van bestaande participatievormen in de regio op basis van beschikbare literatuur en documentatie en gesprekken met betrokken professionals. De inventarisatie bestaat allereerst uit een overzicht van batches, pilots, programma’s en bewonersinitiatieven (zie bijlage 1). Daarnaast maakten we een verslag van onze indrukken uit gesprekken die we voerden met professionals in o.a. de uitvoering van de versterkingsoperatie. Tot slot werkten we enkele voorbeelden verder uit.
ExpertiseLab
Het ExpertiseLab bestaat uit een diverse groep experts, met ieder een ander perspectief op de vraag en het onderwerp. De groep is een mix van insiders en outsiders, brengt wetenschappelijke, praktische en beleidsmatige kennis in en omvat expertise rondom participatie in het algemeen en de versterkingsopgave en het toekomstperspectief in Groningen in het bijzonder. Het ExpertiseLab analyseerde de huidige stand van zaken in het dossier rondom participatie en ontwikkelde een visie op waar er verbetering mogelijk is.
BIJLAGEN
1. Tabel Overzicht batches, pilots, programma’s en bewonersinitiatieven
Als onderdeel van de inventarisatie maakten we een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot bewonersparticipatie in de versterking. De lijst is opgesteld op basis van beschikbare literatuur en (online) documentatie over projecten, pilots en initiatieven.
2. Analysekader
Op basis van de drie pijlers van dit project (inventarisatie, verkenning, en ook de eerste dialogen met ExpertiseLab) is een analysekader gemaakt. Het doel is overzicht en inzicht te scheppen, door het integreren en duiden van verschillende elementen.
3. Leeslijst
De (wetenschappelijke) literatuur over het betrekken van het bewonersperspectief bij de vorming en uitvoering van beleid is zeer divers. Tijdens onze gesprekken met professionals kregen wij vaak te horen dat er al veel documentatie is op het gebied van het verbeteren van participatie. Met deze leeslijst, gesorteerd in verschillende thema’s, willen wij de lezer een inkijkje geven in de waardevolle inzichten die er al zijn.
Heb jij input voor ons of wil je meer weten over dit project? Neem gerust contact met ons op.